Nhiều cơ quan báo chí bị lỗ Bộ Tài chính đã chính thức đề xuất giảm thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp từ mức 25% xuống còn 10% cho thu nhập từ hoạt động báo in từ 1.1.2014. Tuy nhiên, các chuyên gia, các nhà quản lý và đại diện cơ quan báo chí đều cho rằng, cần thực thi sớm việc này vào 1.7.2013.

Phát hành báo in ngày càng khó khăn - Ảnh: Ngọc Thắng

Nhiều cơ quan báo chí bị lỗ

Trước đó, theo đánh giá của Bộ Tài chính, ngoại trừ các đài truyền hình lớn có lợi nhuận, còn lại hầu hết báo in trong năm 2011 tính cả hoạt động phát hành và quảng cáo đều bị lỗ.

Theo báo cáo đánh giá cạnh tranh trong 10 lĩnh vực của nền kinh tế do Bộ Công thương thực hiện năm 2012, thị trường quảng cáo tại Việt Nam đang tăng trưởng rất mạnh. Nếu như năm 2008, tổng doanh thu của thị trường quảng cáo mới đạt 9.057 tỉ đồng, thì đến năm 2011 đã đạt 17.206 tỉ đồng. Ước tính năm 2015, tổng doanh thu quảng cáo sẽ đạt trên 24.000 tỉ đồng. Nghịch lý là dù thị trường quảng cáo tăng trưởng 20-30%/năm, nhưng doanh thu quảng cáo của các cơ quan báo in lại tăng trưởng rất thấp, hiện chỉ đạt khoảng 2.332 tỉ đồng, chỉ tăng 13% so với năm 2008. Thậm chí, nếu trừ đi tốc độ lạm phát trong 5 năm vừa qua là 63% thì doanh thu quảng cáo trên báo in giảm khoảng 25%. Thị phần này càng nhỏ hơn nếu tính trên 780 cơ quan báo in với hơn 1.000 ấn phẩm. Đáng nói là tỷ lệ thị phần khiêm tốn 13% khó có thể nâng lên trước sự cạnh tranh quyết liệt của truyền hình (chiếm 81% thị phần), báo điện tử (chiếm 5% thị phần) nếu không có cơ chế đặc thù về thuế đối với báo in.

Chuyên gia kinh tế, TS Lê Đăng Doanh, nguyên Viện trưởng Viện Quản lý kinh tế T.Ư đánh giá, thực tế, với mức thuế suất 10% nếu được áp dụng, ngân sách cũng sẽ giảm thu không nhiều, bởi doanh thu của báo in từ quảng cáo là rất thấp. Nhưng số tiền này lại đủ lớn để hỗ trợ các cơ quan báo in nâng cao chất lượng ấn phẩm, cải thiện đời sống cho người làm báo, tăng sức cạnh tranh trong thu hút quảng cáo với internet và truyền hình.

Giảm thuế ngay từ 1.7.2013

Cũng theo TS Doanh, không thể nhìn báo chí thuần túy là một doanh nghiệp bình thường để áp thuế, bởi hoạt động báo chí vì mục tiêu cao cả hơn là thực hiện nhiệm vụ chính trị xã hội được giao, tuyên truyền chính sách của Đảng và Nhà nước. Tuy nhiên, trong suốt thời gian qua nhiều tòa báo, cơ quan báo đã phải chịu mức thuế suất 25% là quá vô lý. Chính mức thuế cao này khiến nhiều tờ báo gặp khó khăn trong hoạt động, thậm chí thua lỗ, đời sống cán bộ, công nhân, phóng viên bấp bênh. Vì vậy, TS Doanh đề xuất, không chỉ áp dụng ưu đãi thuế suất 10% mà cần phải thực hiện sớm hơn, đưa báo chí, xuất bản vào diện được giảm thuế từ ngày 1.7.2013 tương tự các doanh nghiệp vừa và nhỏ. “Khi gánh nặng kinh tế được giảm bớt thì việc thực thi nhiệm vụ chính trị của mỗi tờ báo, cũng như chất lượng sản phẩm báo chí sẽ được nâng lên để phục vụ tốt hơn cho độc giả nói riêng”, TS Doanh khuyến nghị.

Là người có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực thuế, TS Nguyễn Ngọc Tú, Tổng biên tập Tạp chí Thuế, cho biết mức thuế suất ưu đãi 10% như đề xuất của Bộ Tài chính cũng đáp ứng được phần nào nguyện vọng của các cơ quan thông tấn báo chí. Tuy nhiên, trước nhiều khó khăn dồn nén hiện nay, TS Tú đề xuất Quốc hội, Chính phủ cần có những giải pháp đặc biệt hơn, nhanh chóng hơn. Trong đó cần thực thi sớm lộ trình giảm thuế vào ngày 1.7.2013 cho các cơ quan báo chí, bên cạnh doanh nghiệp vừa và nhỏ.

Nguyên Thống đốc NHNN Cao Sĩ Kiêm cũng chia sẻ, bản thân ông thấy rằng, trong bối cảnh hiện nay, không những phải giảm thuế sớm cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ, mà còn phải tập trung hơn nữa sự hỗ trợ cho các đối tượng đang phải thực thi nhiệm vụ nhà nước giao trong các lĩnh vực y tế, giáo dục, xuất bản báo chí. Thực tế, trong suốt những năm qua việc vừa phải đóng thuế cao lên tới 25%, trong khi vừa phải làm nhiệm vụ chính trị, khiến nhiều tờ báo gặp khó khăn. Ngoại trừ các báo được ngân sách nhà nước chu cấp, phần lớn số còn lại phải tự lực cánh sinh, xoay xở tồn tại để phục vụ nhu cầu thiết yếu, cấp bách của người dân, xã hội. Vì vậy, TS Kiêm đề xuất, cần phải xem báo chí là đối tượng đặc thù cũng như doanh nghiệp vừa và nhỏ, sớm giảm thuế trước lộ trình vào 1.7.2013 để hỗ trợ tờ báo làm tốt hơn nhiệm vụ chính trị Đảng, Nhà nước giao phó.

Anh Vũ

Nguồn báo Thanh Niên